سر فصل مطالب
نوشتن خلاق یا دوره فشرده گسترش روش‌مند خلاقیت‌های زبانی
شاید بارها با این موضوع روبرو شده باشید که چگونه می‌توانید در زمانی کوتاه، از المان‌های تاثیرگذار خلاقیت در متن‌های خود استفاده کنید؟ پاسخ این سوال بسیار ساده‌تر از آن است که بخواهید سال‌ها، ماه‌ها و روزها آن را جستجو کنید. کتاب “نوشتن خلاق” به نویسندگی گابریله ال.ریکو، می‌تواند نویسنده درون شما را بیدار کند. این کتاب که توسط نشر اختران و در ۲۸۶ صفحه چاپ شده است، طبق یک چارچوب دقیق و درست، ذهن شما را برای استفاده از المان‌های خلاقیت آماده می‌کند. اگر می‌خواهید که نویسنده درون خود را کشف کنید و برای نوشتن هرگونه متنی که به آن علاقه دارید، دچار چالش نشوید، ادامه این متن را با دقت بخوانید.
نویسنده درون ما – استعداد نویسندگی خود را کشف کنید!
قبل از آنکه شروع به تحلیل بخش اول کتاب کنیم، لازم است تا از جمله‌ای که در مقدمه کتاب آمده است، استفاده کرده و ذهن خود را با مفهوم واژه “خلاقیت” بیشتر آشنا کنیم. الیوت ایسنر، پروفسور آموزش هنر دانشگاه استنفورد درباره خلاقیت می‌گوید: “چیزی را تا اعماق شناختن یعنی، قادر به برخورد خلاق بودن با آن”
گابریله ال، در ابتدای کتاب خود، اینگونه از استعداد نویسندگی افراد یاد می‌کند: “برای نوشتن زاده شده” و بعد ادامه می‌دهد که بسیاری از افراد تنها با استفاده از این کلمه، وزن سنگینی از استعداد نویسندگی را به یک‌نفر نسبت می‌دهند، در‌صورتی که به هیچ‌عنوان این جمله کاربردی جز در ذهن ما ندارد. در واقع او فکر می‌کند، تمامی انسان‌هایی که برروی کره‌زمین در حال زندگی کردن هستند، بخشی از وجودشان را استعداد نویسندگی تشکیل داده است.
گابریله ال، در ادامه برای آنکه به تمامی افرادی که این کتاب را می‌خوانند یادآوری کند، می‌توانند استعداد خود را کشف کنند، چند تمرین بسیار ساده اما کاربردی را ارائه می‌دهد.
- همه مطالب خود را در یک پوشه جمع‌آوری کنید
- ماشین تحریر را کنار بگذارید و از دست‌های خود برای نوشتن استفاده کنید
- برای نوشتن، زمان و مکان مناسبی مشخص کنید
- متن‌های خود را با صدای بلند بخوانید
“چیزی را تا اعماق شناختن یعنی، قادر به برخورد خلاق بودن با آن”
خوشه‌سازی – در پی تفکر تصویری
اگر به لانه زنبورهای کارگر خوب دقت کرده باشید، یک شبکه اصلی را می‌بینید که در تمام طول لانه جریان دارد. درواقع منظور اصلی از خوشه‌سازی، پیدا کردن یک “کلید جادویی” برای متنی است که قرار بر نوشتن آن دارید. جان گاردنر در مقدمه کتاب “Becoming a Writer” می‌نویسد: “تمامی کسانی که می‌نویسند، نیاز به یک کلید جادویی دارند تا گنج پنهان قدرت تصور را بگشایند. آنچه امروزه کم داریم، ایده‌ها نیستند؛ بلکه روشی است که به کمک آن به‌طور مستقیم با ایده‌ها در رابطه قرار بگیریم.”
گابریله ال، در این بخش از کتاب، تصور و تصویر‌سازی را هسته اولیه نوشتن می‌داند. او در تمامی بخش‌های کتاب از تصور و تصویر‌سازی ابتدایی صحبت می‌کند. به طور مثال، از شاگردان خود می‌خواهد که کلمه “رهایی” را در میانه یک برگه بنویسند و تمامی موضوعاتی را که حول‌محور رهایی می‌دانند را در دور این کلمه یادداشت کنند. بعد از ۸ دقیقه، ایده‌هایی بر روی کاغذ نوشته شده که شاید هیچ‌وقت به آن فکر هم نخواهید کرد.
الگوی کودکی – سرچشمه‌های نگارش طبیعی
یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که قبل از نوشتن باید به آن توجه کنید، داستان‌سازی و شگفت‌زدگی است. اگر به سال‌های گذشته بازگردید و کودکی خود را کمی مرور کنید، خواهید یافت که در آن دوران با تمام موضوعاتی که در طول روز با آن‌ها روبرو شده بودید، شگفت‌زده می‌شدید. یکی از مثال‌های بارز این موضوع، پرسیدن سوالات پی‌در‌پی از والدین‌مان بود که بعد از مدتی آن‌ها را مستاصل می‌کرد، اما با هر یک از پاسخ‌ها، به‌طور کاملا جدی شگفت‌زده می‌شدیم و شروع به داستان‌سازی در ذهن خود می‌کردیم.
گابریله ال نیز از شاگردان خود می‌خواهد تا با استفاده از این الگوی بسیار تاثیرگذار کودکی، خلاقیت زبان و ذهن خود را بیدار کنید. البته اگر به‌دنبال آن هستید که راهکار دقیق استفاده از الگوی کودکی را پیدا کنید، به شما پیشنهاد می‌کنیم که در سریع‌ترین زمان ممکن شروع به خواندن کتاب “نوشتن خلاق” کنید.
ضرب آهنگ زبان – موسیقی کلام
دیلان توماس، شاعر ولزی در یکی از کتاب‌ها خود می‌گوید: “نخستین اشعاری که با آن‌ها آشنا شدم، ترانه‌های کودکان بود. قبل از آنکه بتوانم آن‌ها را بخوانم، عشق به کلمات را آموختم، خود کلمات را. این‌که آن‌ها از چه ساخته شده بودند، امری حاشیه‌ای بود. مهم آهنگ‌ها بود.
گابریله ال، در این بخش به شاگردان و مخاطبان خود یادآوری می‌کند که برای نوشتن هر متنی، باید صدای خاص خود را داشته باشید. به‌طور مثال، می‌توان به این موضوع اشاره کرد که تمامی آدم‌هایی که در طور روز و یا حتی سال با آن‌ها در ارتباط هستیم، شبیه یکدیگر سخن نمی‌گویند. هر کدام از این افراد، لحن و تن خاص صدای خود را دارند. پس برای نوشتن نیز باید صدای خاص خود را پیدا کنید و بعد کاغذ و قلم را به‌دست بگیرید.
نویسنده در بخشی از کتاب، به سراغ یکی از رمان‌های به‌نام “ارنست همینگوی” می‌رود و آن را به عنوان یک نمونه دقیق و کامل معرفی می‌کند.
“فکر کرد: به آن‌های دیگر فکر کن، به آن‌هایی که گریخته‌اند فکر کن، چگونه در میان جنگل‌ها می‌تازند. فکر کن، چگونه با اسب از روی جویبار می‌پرند. فکر کن، چگونه از میان خلنگ‌زاران می‌گذرند. فکر کن، لعنتی به آن‌های دیگر فکر کن”
و گابریله ال ادامه می‌دهد: استفاده از عنصر “فکر کن” که گاهی افراطی نیز نامیده می‌شود، یک زبان و لحن خاص را برای همینگوی پدید آورده است. دقیقا در زمانی که شخصیت‌های داستان نمی‌توانند فکر کنند، نویسنده از آن‌ها می‌خواهد تا فکر کنند.
حرف آخر
کتاب نوشتن خلاق بسیار موثر و جذاب، می‌تواند با استفاده از روش‌های کاملا جدید خلاقیت ذهن شما را پیدا کرده و استعداد نویسندگی شما را پیدا کند. یکی از دلایل دیگری که این کتاب نسبت به کتاب‌های دیگر، اهمیت بیشتری دارد، توضیح و تفسیر کامل فلسفه خلاقیت و نوشتن است. درواقع گابریله بر این معتقد است که نویسنده‌ای موفق خواهد بود که فلسفه کاری که در حال انجام دادن آن است را به‌خوبی بداند.
کتاب “نوشتن خلاق” از ۱۲ بخش مختلف تشکیل شده که ما تنها ۴ بخش آن را مورد تحلیل و بررسی قرار داده‌ایم. اگر به‌دنبال آن هستید که استعداد نویسندگی خود را پیدا کرده و این استعداد را در دنیای امروز شکوفا کنید، تنها باید به شما پیشنهاد کنیم که خواندن این کتاب را عقب نیندازید.
بخش‌های کتاب “نوشتن خلاق” که توسط انتشارات اختران و با ترجمه “گروه ترجمه کارگاه نوشتن خلاق برلین” به چاپ رسیده است، عبارتند از:
- نویسنده درون ما – استعداد نویسندگی خود را کشف کنید!
- خوشه‌سازی – در پی تفکر تصویری
- الگوی کودکی – سرچشمه‌های نگارش طبیعی
- مفهوم و تصویر – واژگان و مغز
- طرحی شکل می‌گیرد – شبکه آزمون
- عناصر بازگردنده – خط سرخ ممتد
- ضرب آهنگ زبان – موسیقی کلام
- تصاویر ذهنی – دیدن با چشم درون را بیاموزیم
- استعاره – امتزاج واژه و تصویر
- ضربان و ضد ضربان – تنش خلاق
- کم‌تر بیشتر است – بازبینی
- دایره بسته می‌شود
نویسنده: کسری ناری
